Volgens het burgerlijk wetboek geldt bezit als titel. Als Jan een koekje in zijn handen heeft, veronderstellen we allemaal dat het koekje eigendom is van Jan. Dit vermoeden geldt tot het tegendeel wordt bewezen en geldt voor alle bezit op roerende goederen. Dit principe werkt perfect in het dagelijkse leven. Een koekje kan immers maar door één persoon worden gegeten, tenzij Jan de helft uitdeelt en zo de helft van zijn bezit/eigendom verliest.

 

Met software en andere immateriële goederen, zoals muziek en film, werkt dit principe niet. In tegenstelling tot koekjes, stoelen, truien, etc., kan software wel degelijk in zijn geheel worden gedeeld en door meerdere gebruikers tegelijkertijd worden gebruikt. Met minimale inspanning kan een quasi onbeperkt aantal kopieën worden gemaakt. Vandaar dat het vermoeden dat bezit als titel geldt hier geen toepassing kan vinden. In plaats daarvan heeft men een systeem van intellectuele rechten ontwikkeld.

 

Deze intellectuele rechten beogen de goede economische en juridische exploitatie van de werken. Waar deze bescherming volgens de ene niet ver genoeg gaat, gaat deze volgens de andere dan weer veel te ver. Dit boek heeft niet tot doel om hierover een standpunt in te nemen, maar beoogt een objectief en praktisch overzicht te geven van de huidige stand van zaken. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste intellectuele rechten besproken (auteursrecht, databanken, patenten en merken), alsook twee andere pistes (geheimhouding en eerlijke marktpraktijken).

 

Intellectuele rechten zijn ruimer dan muziek, film en software. Ze zijn alomtegenwoordig. Ontwerpen van stoelen, auto’s, kleding, de werking van een car wash, productnamen, geneesmiddelen, … Je kan het zo gek niet bedenken of er rust wel één of ander intellectueel recht op. Of dat is toch de perceptie die men vaak heeft. Nochtans is en blijft het algemene principe de vrijheid van kopie.

 

In dit hoofdstuk worden behandeld:

 

A. Principe: vrijheid van kopie

 

B. Belangrijkste intellectuele eigendomsrechten:

a. auteursrecht

b. databanken

c. patenten

d. merken

 

C. Andere beschermingsmechanismen

a. geheimhouding

b. handelspraktijken